Cupping: is dat wel goed voor je huid? - Onderzoeksinstituut Skinwiser (2024)

• 0

Cupping is een eeuwenoude alternatieve geneeswijze, die de laatste jaren aan populariteit heeft gewonnen. De methode wordt ingezet bij de meest uiteenlopende klachten, van artritis en lage rugpijn tot acne, maar is zeer omstreden. Wat houdt cupping in en wat weten we van de werking?

Verhitte kopjes op de huid

Cupping is een traditionele behandeling waarbij verhitte kopjes omgekeerd op de huid worden geplaatst om zo de doorbloeding te stimuleren. Het principe hierachter is een vacuüm te creëren boven de huid, waardoor deze omhooggetrokken wordt en er bloed naar de plek wordt gezogen.

De methode gaat ver terug; richting de oude Egyptenaren (rond 1500 v Chr). Er zijn tekeningen gevonden van cupping op het Papyrus Ebers, een van de belangrijkste papyrusrollen met medische informatie. Ook Hippocrates paste de kopjesmethode toe om ‘zijn’ vier lichaamssappen (bloed, zwarte en gele gal en slijm) in balans te brengen met elkaar. Later duikt de geneeswijze nog op in beschrijvingen van de vroegere Chinese Han-dynastieën. Cupping is nu vooral populair in Zuid-Oost Azië en landen in het Midden-Oosten.

Met of zonder bloed vloeien

Er bestaan verschillende vormen van cupping; ‘droge’ en ‘natte’ varianten. Bij dry cupping blijft de huid intact en worden gloeiende glaasjes of kopjes (bijvoorbeeld van bamboe) geplaatst op de huid. Soms worden de cups hiervoor eerst gevuld met een brandende substantie zoals alcohol. De lucht onder de kopjes koelt vervolgens op het lichaam af, waardoor er een onderdruk ontstaat en de huid het glaasje in wordt getrokken. Soms worden kruiden gebruikt, ook is er een methode met water.

Bij wet cupping worden er voor het plaatsen van de kopjes eerst met een scalpel of naald sneetjes of prikjes gemaakt in de huid, zodat er wat bloed mee naar buiten vloeit. Deze vorm wordt ook wel Al-hijamahgenoemd, wat verwijst naar het Arabische woord voor zuigen. In de Arabische cultuur is de methode populair en wordt gezien als een manier om onrein bloed kwijt te raken.

Blokkades opheffen, spieren versoepelen

Cupping is door de eeuwen en culturen heen voor tal van aandoeningen ingezet. Van migraine en opgezette amandelen tot gewrichtspijnen, infecties en slaapproblemen, maar ook huidklachten als acne en eczeem. De behandelwijze is gebaseerd op de gedachte dat het lichaam kan herstellen door de doorbloeding te beïnvloeden en stimuleren. Volgens beoefenaars kan zo bijvoorbeeld de bindweefsellaag om de spieren en gewrichten worden losgemaakt, en de diepere spierlaag soepel worden gemaakt. Ook zouden wat in de Oosterse geneeskunde ‘blokkades’ worden genoemd kunnen worden opgeheven. Verder wordt de term detoxen of ontgiften, ofwel het afvoeren van afvalstoffen, vaak in een adem genoemd met de massage-techniek.

Aandacht voor paarse kringen op de huid

Niet zo gek dus dat cupping populair is onder sporters. Vooral toen enkele olympische zwemmers in 2016 in Rio fan bleken van de therapie, getuige ‘de souvenirs’ hiervan op hun huid. Cupping laat paarsrode kringen achter op de plek waar de kopjes hebben gestaan, een beetje zoals bij een zuigzoen. Michael Phelps zwom naar goud met zijn schouders vol met deze paarse kringen. Die beelden zette de alternatieve behandeling breed in de belangstelling.

Risico op infecties en huidschade

Met de groeiende aandacht volgden ook al snel waarschuwingen voor risico’s en bijwerkingen van (niet goed uitgevoerde) behandelingen. Als cupping verkeerd wordt uitgevoerd kan een herhaaldelijke behandeling op dezelfde plaats schade, zelfs afsterving van het huidweefsel tot gevolg hebben. Bij ‘de natte variant’ van de methode speelt bovendien het risico op infecties en besmettingen. Het wetenschappelijk bewijs voor de werking van cupping is bovendien dun. Dat was ook de conclusie uit een meta-analyse naar de methode in 2012.

Kritiek en bijwerkingen

Volgens de Amerikaanse auteurs van de recente review bestaat er – met name in het Westen – veel scepsis over het nut en effect van cupping-behandelingen. Het ontbreekt volgens hen ook aan voldoende goed opgezette en uitgevoerde onderzoeken. Veel studies die naar de methode zijn gedaan, zijn bovendien gepubliceerd in het Chinees. Ook zijn er regelmatig risico’s en bijwerkingen beschreven in de literatuur zoals blauwe plekken, infecties en huidirritatie. Cupping is om die reden weleens aangezien voor kindermishandeling.

Toch zijn de auteurs van de review voorzichtig positief over de potentie van de behandeling bij bepaalde gezondheidsklachten. In hun update die werd gepubliceerd in het Sloveense tijdschrift Acta Dermatovenerologica zoemen de onderzoekers vooral in op de resultaten van cupping binnen de dermatologie, zoals bij een koortslip, eczeem of acne. De resultaten van die – weliswaar bescheiden – onderzoeken zijn volgens hen veelbelovend. Niettemin bepleiten ze meer en betere studies om bredere conclusies te kunnen trekken.

Zorgen om ongediplomeerde behandelaars

In Nederland is het aantal hijama- of wet cupping-klinieken de laatste jaren snel gestegen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd maakt zich daar al langere tijd zorgen over, want snijden of injecteren van het ­lichaam is voorbehouden aan gediplomeerde zorgverleners met een ­BIG-registratie. De meeste cupping-behandelaars staan niet in dat register. Gewezen wordt op gezondheidsrisico’s als besmettingen en infecties.

Veranderde samenstelling darmbacteriën bij acne

Crèmes werken beter als je ze in de huid masseert